Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Nedir?
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu yani DEHB çocukların okul öncesi dönem ve okul dönemindeki eğitim hayatını, sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileyen bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlığın önceden belirlenmesi ve çocuğa bu yönde destek olmak çok önemlidir. Önceden koyulan teşhisler sayesinde rahatsızlık kontrol altına alınabilir, etkisi azaltılabilir. Çocuklarının çok hareketli, dikkatsiz ya da yaşına göre gelişim düzeyinin geride olduğunu düşünen ebeveynler genellikle çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğundan şüphelenir. Fakat her çocuğun farklı olduğunu, her belirtinin aynı sonuçlar vermeyeceğini bilmek gerekir. Böyle bir rahatsızlıktan şüpheleniyorsanız mutlaka doktorunuza başvurmanız gerekir.
Bu blog yazımızda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu hakkında sizlere bilgi vererek, konu hakkında sizleri doğru bir şekilde yönlendirmek istedik. Çocuk Gelişimi ile ilgili yazdığımız diğer blog yazılarımızı incelemek için mutlaka Welcome Baby Blog sayfamızı ziyaret etmenizi öneririz.
Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), genetik nedenlerden kaynaklanan bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlık çocukluk çağında başlayıp, etkisi tüm bir yaşamına yayılabilir. Bu nedenle kontrol altına almak ve etkilerinin azaltılması için desteklemek çok önemlidir.
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan bir çocuğun dış görünüşünde herhangi bir değişiklik yoktur. Çocuğunuzun böyle bir rahatsızlığı olup olmadığını anlamak için davranışlarını tespit etmek gerekir. Aşağıda bahsettiğimiz dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtilerinin çoğu varsa ve sık bir şekilde tekrar ediyorsa mutlaka doktorunuza başvurmanızı öneririz. Unutmayalım ki çocuklar büyürken değişir ve farklı davranışlarda, inatlaşmalarda bulunmaları normaldir. Fakat bu davranışların sıklığı ve derecesi dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu teşhisinde önemli olacaktır.
- DEHB (dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu) genellikle çocukların farklı ve kontrolsüz bir şekilde hareket etmesine neden olan bir rahatsızlıktır. Bu nedenle sürekli hareket etme, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtilerinin en sık görünenidir.
- Çok hareket eden çocuk sıra beklerken, başka bir arkadaşını beklerken sıkılır ya da sorunlar yaşar. Sınıf içerisinde oturmak, öğretmenini dinlemek çocuk için zor bir süreç olacaktır. Örneğin; öğretmenin sorduğu bir soruya arkadaşlarını beklemeden cevap vermek, sabırsız olmak dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu yaşayan çocuğun karşılaştığı durumlardan olabilir.
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite rahatsızlığı olan çoğu çocuk konsantre olma, dikkat etme ve odaklanma sorunları yaşar. Bu durumda okul öncesi eğitimini veya okul hayatını olumsuz etkiler.
- Başkalarının konuşmalarını kesmek, çok konuşmak, ev içerisinde veya dışarıda beklemeyi sevmemek, sürekli dolaşmak da bu rahatsızlığın belirtilerindendir.
- Düzensiz ders notları tutma, sınıfta basit hatalar yapma dikkatsiz olma, ödevleri tamamlayamama ve yarım bırakma dikkat eksikliği ve hiperaktivite rahatsızlığı yaşayan çocuğunuzun gösterdiği davranışlardan olacaktır.
Okul Öncesi Dönemde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri
- Sürekli zıplama, hoplama, hareket etme,
- Kontrolsüz konuşma, sürekli soru sorma, başkalarını konuşturmama,
- Dikkat dağılması, aynı şey ile uzun süre ilgilenememe,
- Sınıf içi etkinlikleri tamamlamadan yarım bırakma,
- Sosyal hayatında sorunlar yaşama, arkadaşları ile anlaşamama,
- Kurallara uymak istememe, sıra beklememe,
- Kontrolsüz bağırma.
İlkokul Döneminde Dönemde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri
- Ders içinde sessiz oturmak istememe, arkadaşlarını rahatsız etme,
- Sınıf içerisinde arkadaşlarının dikkatini dağıtma,
- Arkadaşları ile anlaşamama,
- Dikkatsiz olup basit hatalar yapma,
- Ders notu tutamama ya da düzensiz bir şekilde tutma,
- Sorumluluklarını yerine getirmede zorlanma,
- ·Sınıf içerisinde fazla hareket etme, fazla konuşma, etrafındaki insanları konuşturmama.
Yukarıda gördüğünüz belirtilerden sonra çocuğunuza direkt olarak DEHB teşhisi koymak doğru olmaz. Bu noktada çocuğunuzu tanımak ve davranışlarının nedenlerini bilmek önemli olacaktır. Bu rahatsızlığın erken teşhis edilmesi ve çözülmesi için çocuklarınızı gözlemlemeniz gerekir. Eğer çocuğunuzun ev içerisindeki davranışlarından şüpheleniyorsanız mutlaka öğretmenlerinden de destek alarak sınıf içerisinde gözlem yapmalarını isteyin. Sınıf içerisinde arkadaşları ile iletişimi, ders saatlerindeki davranışları DEHB belirtilerinin sık görüldüğü zamanlar olabilir. Aynı zamanda okul içerisinde bu konu hakkında bilgili olan uzmanlar sizleri yönlendirerek yardımcı olacaktır.
Ebeveyn olarak teşhisi koyduktan sonra mutlaka doktorunuza başvurmanız gerekir. Erken konulan teşhis sonucu tedavi daha etkili olabilir ya da kontrol altına alınabilir.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Tedavisi
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun teşhisi koyulduktan sonra tedavi süreci başlayacaktır. Çocuğunuzun DEHB seviyesi ve yaşına göre uygulanacak tedavi yöntemi değişiklik gösterecektir. DEHB tedavisinde ilaç yönlendirilmesi yapılabilir ve bu yönlendirme çözüm odaklı olacaktır. Fakat ilaç tedavisi dışında çocuğunuzla iletişiminiz, bastırılan duygular çocuğunuzun dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğundaki duyguları açığa çıkarabilir. Bu nedenle bilinçli davranmak, çocuğunuza bu sorun karşısında destekleyici olmak önemli olacaktır.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu hakkında birçok araştırma yapılmıştır. Çoğu yapılan araştırmaların sonucunda dikkat eksikliği ve hiperaktivite vakalarının sadece %5’inin nörolojik bozuklukla ilişkilendirildiğini göstermektedir. Aynı zamanda hiperaktivite sorunu bir tepki de olabilir. Yani çocukta acı veren duygunun boşaltılmaması sonucu hiperaktivite sorunu olabilir. Çocuğun sorununu dışa vuramaması ya da dışa vurduğu zaman tepki görmesi, ağlamasına izin verilmemesi, duygularını boşaltamaması içinde birikmesine neden olabilir. Bu da dikkat eksikliği ve hiperaktiviteye sebep olan bir durum olacaktır.
Çocuklarınızın kendisini ifade etmesine izin vermeniz gerekiyor. Ağlamak istiyorsa ağlamalı ama bunlar sizin kontrolünüz altında olmalıdır. Çocuğunuzu bir birey olarak görerek sorunlarını ciddiye almanız gerekir. Çocuklarınızın ağlamasına izin vermemek, onları susturmak için meme vermek yaşadığı sorunu ortadan kaldırmayan sadece üzerini kapatan bir yöntemdir. Açığa çıkamayan duygular çocukta birikerek başka rahatsızlıklar ile ortaya çıkabilir.
Aynı zamanda dikkat eksikliği yaşayan çocuğunuzun eğitim hayatı aksayacağı için bu yönden çocuklarınızı desteklemeniz gerekir. Sevdiği aktivitelere yönlendirmek ve konu hakkında eğitimler almasını sağlamak çocuğunuzun başarı duygusunu yaşamasını sağlayacaktır.
Kısacası dikkat eksikliği ve hiperaktivite sorunu yaşayan çocuğunuz var ise ebeveyn olarak sizlere görevler düşmektedir ama çoğunlukla bu konunun uzmanlarından destek almanızı öneririz. İlaç tedavisinden kaçınmamak gerekir. Çocuğunuzun DEHB seviyesine göre doğru ilaçları kullandığı zaman bu rahatsızlık kontrol altına alınabilir. Aynı zamanda ebeveyn olarak çocuklarınıza destekleyici olmanız da DEHB tedavilerinin en etkili çözümlerinden olacaktır. Çocuğunuzun böyle bir sorun yaşadığını düşünüyorsanız mutlaka doktorunuza başvurmanızı öneririz.
Tüm anne bebek ve çocuk ihtiyaçlarınızı karşılamak ve kampanyalardan yararlanmak için mutlaka Welcome Baby web sitemizi ziyaret etmenizi öneririz.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.