Çocuklarımızı doğru bir şekilde büyütmek isterken ebeveyn olarak bizde aynı durumlardan geçsek bile yeniden büyürüz ve çocuğu kendimiz ile birlikte tanımaya başlarız. Çocuklarımızı büyütürken fiziksel ve duygusal anlamda çocuğun farkında olmak çok önemlidir. Bu noktada “duygular” ortaya çıkmaktadır. Duygular yaşadığımız olaylar karşısında verdiğimiz tepkidir. Hiçbir duygu yanlış ya da zamansız şekilde ortaya çıkmaz. Bu nedenle çocuğumuzu da büyütürken bu duyguların farkında olmalı, nedenini önemsemeli ve gereksiz görmemeliyiz. Bu blog yazımızda genellikle her çocuğun büyüme aşamasında hissettiği ve bir tepki sonucu ortaya çıkan “öfke, sinir” duygusundan bahsetmek istedik. Çocuklarda Öfke ve Sinir Nasıl Kontrol Edilmeli? Blog yazımız sayesinde bu konu hakkında fikir sahibi olabilir ve çocuklarımıza bu duygular karşısında daha doğru adımlar atabilirsiniz.

Öfke ve sinir ne kadar yanlış ve olmaması gereken bir duyguymuş gibi gözükse de diğer duygularımız gibi gayet normal ve yaşanılabilen duygulardır. Burada önemli olan bu duyguların ortaya çıkış sebebi ve sürekliliğidir. Ebeveyn olarak çocuklarımızın duygularını önemsemeli, gereksiz görmemeliyiz. Çocuklarımız duygularını kullanarak olaylara tepki verir. Duyguların bastırılması ve önemsizleştirilmesi çocukları karamsarlığa, yalnızlık hissine iter.

Çocuklarda Öfke Nöbeti

Öfke duygusunu ve tepkisini kişinin zorluklarla başa çıkabilmeyi öğrenirken uyguladığı bir savunma mekanizması olarak tanımlayabiliriz. İçgüdüsel ve doğal olarak ortaya çıkan bu duyguyu çocuklarda görmek ebeveynleri korkutabilir. Bu noktada önemli olan öfke duygusu ve tepkisinin ne zaman ortaya çıktığı, sıklığıdır.

Çocuklarımızı en doğru şekilde, ihtiyaçlarını en iyi şekilde tamamlayarak büyütmek isteriz. Bebek doğduğu ilk günden ebeveynin bakımına ihtiyaç duyar. Bu bakıma temel ihtiyaçlar kadar duygusal ihtiyaçlar da girmektedir. Çocuklarımızın duyguları, davranışları büyüdüğü ortam ile doğru orantıda etkilenmektedir. Çocuk sosyal ortama girdiğinde her şeyin kendi istediği şekilde kabul görülmediğini fark edecektir. Bu noktada olaylara tepki vermek için sinir ve öfke duygusu ortaya çıkar. Çocuklara yol gösterecek olan yine ebeveynler olur.

Çocuklarda öfke nöbeti, çocukların istediklerinin gerçekleşmediği, engellendiklerini hissettiklerinde gösterdikleri güçlü kızgınlık halidir. Çocuklar bu durumu kontrol edemezler. O an istedikleri şey olmadığı için kontrolsüz bir şekilde duygularını gösterirler. Bu durum da sinir ve kızgınlık patlaması yaşamalarına sebep olur. Ağlama, tekme atma, vurma, ısırma şeklinde davranışlar gösterirler.

1,5 ve 2,5 yaş civarında öfke nöbetlerinin gerçekleşmesi normal bir süreçtir. Aynı zamanda 2 yaş ve 3 yaş sendromu da bu durumun üstüne geldiğinde çocuklarda öfke özelliğine rastlamak çok normal olacaktır.

Ağlama, bağırma, kendini yerlere atma, ısırma gibi birçok davranış bir arada görülebilir. Çocuklar gelişim aşamalarını tamamladıkça da öfke nöbeti şekilleri değişiklik gösterir. İsteği gerçekleşmeyen çocuğa davranış biçiminiz çok önemlidir. Öfkelendiğinde isteğinin yerine geldiğini gören çocuk bu davranışı normalleştirir ve sürekli kullanmaya başlar. Çocuklarınız olmayacak ve isteği kabul olmayacak bir duruma öfkeleniyorsa ebeveyn olarak bu durumda tutarlı davranışlar göstermek gerekir. Çocuğun isteği olmayacak, bu durumda sinirlenebilir, kendine ve etrafa zarar vermeden öfkesini gösterip duygusunu atabilir ama böyle olsa bile istediği şeyin gerçekleşmeyeceğini görmelidir.

Çocukların Öfke Kontrolü Sağlayabilmesi İçin 5 Strateji

1. Uzaklaştırma: Çocuğunuz kontrolden çıkmış bir şekilde davranıyorsa, öfkelendiği kişiden ya da konumdan uzaklaşması gerekmektedir. Bu noktada ebeveyn olarak çocuğunuzu farklı bir ortama yönlendirmek ve yanından ayrılmamak önemlidir.
2. Sakinleştirme: Çocuğunuzu doğru yöntemler ile sakinleştirmek çok önemlidir. Yanlış bir davranış ya da tepki çocuğunuzun daha çok öfkelenmesine neden olabilir. Çocuğunuza sakin bir şekilde yaklaşmak, sakin olması gerektiğini söylemek, beraber nefes almak, su vermek ya da o anki ortama göre sevdiği şarkılar, kitaplar, sevdiği oyuncak ve oyunlar ile dikkatini dağıtmaya çalışmak doğru olacaktır.

3. Çocuğunuzu Dinleyin: Çocuğunuzu öfkelendiği olay karşısında dinlemek, kendini anlatmasını sağlamak önemli olacaktır. Böylece çocuğunuz o an ki hislerinin önemsendiğini görür, ilgilenildiğini anlayınca kendini iyi hisseder ve sakinleşir. Öfkelendiği ve istediği şey gerçekleşmese bile çocuklarınızı olgunca bir şekilde dinlemek ve konuşmak iyi gelecektir.

4. Empati: Çocuklar olgun insanlar gibi olgun düşünceye hemen varamazlar. 3 yaşından itibaren empati göstermeye başlayabilirler. Çocuklarınızı anladığınızı göstermek, kendinizi onun yerine koyduğunuzu bilmesi çocuklarınıza iyi gelecektir. Çocukların öfkelendiği an anlaşılmaya ve tek kalmamaya ihtiyaçları vardır.

5. Tutarlı Olun ve Çözüm Sunun: Çocuklarınıza olay karşısında çözüm sunmak, bu çözümde ve davranışınızda tutarlı olmak çocuklarınızın o an görmesi gereken davranış olacaktır. Örneğin anne babanın o anki öfke durumunda tutarsız tepkiler vermesi çocuğunuzun daha çok öfkelenmesine neden olabilir. Çocuklarınıza çözüm sunmak, olayın ve o anki öfkenin geçeceğine inanmalarını sağlayacaktır.

Ağlamak, bağırmak diğer her duygu gibi dışarı çıkması gereken ve bastırılmaması gereken duygu ve durumlardır. Çocuklarınızın ağlamasına izin vermek, onu anladığınızı hissettirmek, çözüm odaklı olduğunuzu görmek, öfke durumunda ilgi ve şefkat ile davranmak çocuklarınızı rahatlatacaktır. Ebeveyn olarak çocuklarınıza karşı davranışlarınızda tutarlı olmanızı öneririz.  Ebeveyn kitapları kategorimizi inceleyerek bebek ve çocuk bakımı hakkında daha iyi bilgi sahibi olabilirsiniz. Sizlere sunduğumuz kitaplar sayesinde çocuklarınızın büyüme atakları, büyüme dönemleri gibi durumlara daha iyi hakim olmak ve mantıklı adımlar atmak mümkün olacaktır. 

Tüm anne bebek ve çocuk ihtiyaçlarınız için mutlaka Welcome Baby web sitemizi ziyaret etmenizi öneririz.