Çocuklarda Geç Konuşma Nedenleri
Sağlıklı çocuklar dil öğrenme yeteneği ile dünyaya gelirler. Doğumdan sonraki birkaç gün içerisinde konuşma sesini diğer seslerden, annesinin sesini ise diğer insanların sesinden kolayca ayırabilir bir durumda olacaklardır.
Çocuğunuzun, konuşma yaşı gelmesine rağmen henüz konuşmaya başlamamış, dil ile ilgili gelişimi akranlarından geride kalmış, ikili iletişimi tek kelimeler kurmanın ötesine geçememişse konuşma gecikmesinin varlığından söz edilebilir.
İletişim; öğrenmeyi, ilişki kurmayı, duyguları ifade etmeyi sağladığından çocukların gelişimlerine uygun olarak konuşmaya başlaması ve iletişimi sağlama açısından çok önemlidir. Konuşma gecikmesi, önemli bir gelişimsel gecikmedir ve buna sebep olan etkenler araştırılmalıdır. Çocuğunuzun konuşmasına engel oluşturan problemler araştırılmalı ve psikolojik engelleri değerlendirmeli, bunları bir uzman yardımıyla ortadan kaldırmak için çabalamalısınız. Psikolojik ve patolojik araştırmaların sonucunda bir engel bulunmuyorsa çocuğunuzun kas ve sinir sistemini etkileyebilecek rahatsızlıklar da değerlendirilmelidir. Yapılan tetkiklerin normal çıkması sonucunda çocuğunuzun psikolojik ya da fiziksel bir sorunu olmadığı ve geç konuşma nedenlerinin çevresel faktörlerden kaynaklanıyor olabileceği de düşünülmeli, tedavi ve iyileştirme çalışmaları buna göre yapılmalıdır.
Ebeveynlerin, çocukların dil gelişimine katkı sağlaması için onları desteklemesi de bu konuda çok önemlidir. 12-18 aylık çocukların bir şey istediklerinde bu isteklerini sözel bir şekilde ifade etmeleri beklenmektedir. Konuşma gecikmesinin bir nedeni de uyaran eksikliği olabilir. Konuşmayı öğrenmek ve çocuğunuzu konuşmaya teşvik etmek için uyaran gereklidir. Çocuğunuzu kendi haline bırakmanız, tüm gün televizyon ya da çocuk tableti ile vakit geçirmesi, istek ve ihtiyaçlarını karşılamak için sözel ifadede bulunmaktan kaçınmasına sebep olarak konuşmayı geciktirecektir. Sağlıklı gelişim gösteren bir çocuğun, zamanında konuşabilmesi için bol bol konuşmak, nesnelerin etrafındaki eşyaların isimlerini tekrar etmek ve ondan da söylemesini istemek, konuşması için teşvik ediyor olmak gereklidir.
Çocuklar Kaç Yaşında Konuşur?
Çocuklar kaç yaşında konuşur tüm ebeveynlerin merakla cevabını aradığı sorulardan biridir. Sağlıklı bir gelişim süreci izleyen çocuklar, 12-18 ay aralığında ilk kelimeleri söylemeye başlar. Bu yaştaki çocukların kelime dağarcığının 10-50 kelime arasında olması beklenir. Yine bu dönemde çocukların en az 10 kelimeyi anlaşılır şekilde söylemesi beklenir. 2-2,5 yaşındaki çocukların ise 400 kelime konuşabilir ve birkaç kelimeden oluşan cümleler kurabilmesi beklenir. 3 yaşından sonra dil gelişimi ve konuşma becerisi hız kazanacaktır. Çocuğunuzun konuşmasının normal gelişim basamaklarına göre geri kalması bir hastalık belirtisi olabilir.
Çocukların dil gelişiminde etkili olan çok fazla dış etken olsa da konuşma gecikmesinin en önemli nedenlerinden biri işitme azlığıdır. İşitme sorunları doğuştan olabileceği gibi sonradan yaşanan rahatsızlık ve geçirilen hastalıklar da buna sebep olabilir. Bu noktada ebeveynler, çocuğunun dil gelişimini ve konuşma yatkınlığını takip etmeli, gerekli gördüğü noktada uzman desteği almalıdır. Erken müdahalede konuşma alanındaki bozuklukların ve geç konuşmanın ortadan kaldırılması için önemli bir adım olacaktır. 3 yaş ve öncesinde tespit edilen konuşma bozuklukları ve buna yönelik olarak uygulanan tedaviler çocuğunuzun gelişimsel eğrisini değiştirecektir.
Zekâ geriliği de konuşma gecikmesinin en sık görülen nedenidir. Çocuğun zekâ düzeyi azaldıkça konuşma ve dil gelişimi de azalıyor olacaktır. Zekâ geriliğine bağlı konuşma gecikmesinde hem konuşulanı anlama hem de kendini ifade etmede sorunlar vardır. Otizm, konuşma gecikmesinin yanı sıra iletişim ve davranış sorunlarıyla bağdaşan bir hastalıktır. Bu çocuklarda hem konuşulanı anlama hem de ifade de yetersizlikler meydana getirir. Ancak bu her konuşma gecikmesi yaşayan çocuğun zekâ geriliği olduğu anlamına gelmez. Yukarıda da belirttiğimiz gibi psikolojik ve fiziksel sebepleri araştırılmalı ve uygun davranış biçimi buna göre geliştirilmelidir.
Bunların dışındaki geç konuşma nedenlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Kulak burun boğaz hastalıkları,
- Görme rahatsızlıkları,
- Ağız ve ağız içinde meydana gelen fizyolojik rahatsızlıklar,
- Sara hastalığı,
- Otizm,
- Zekâ geriliği,
- Gelişimsel gerilik,
- Genetik konuşma geriliği,
- Travma veya TSSB,
- Kronik depresyon,
- Kardeş kıskançlığı,
- İlgisizlik,
- Ev içinde birden fazla dil konuşuluyor olması,
- Prematüre doğum.
Çocuğunuzun Konuşma Becerisini Geliştirmek İçin Öneriler
Çocuğunuzun konuşma becerisini geliştirmek için yapmanız gereken en önemli etkinlik onunla sürekli konuşmanız olacaktır. Çocuğunuz ile konuşmanız, miniklerin iletişim becerisinin gelişmesi açısından çok önemlidir. Çocuğunuz sizinle geri konuşmuyorsa bile anlattıklarınız kendini geliştirmesi açısından büyük önem taşır. Destek almak için Eolo markasının İlk Kelimelerim Dizisi’ndeki kitaplardan yararlanabilirsiniz.
Çocuğunuz size bir şey anlatmak istediğinde ya da bir şey istediğinde ne istediğini anladığınızı ona gösteren onay cümleleri kurabilirsiniz. Ne istiyorsa ya da ne anlatmaya çalışıyorsa o eşyanın ismini söyleyerek onaylamasını sağlayın. “Oyuncak mı istiyorsun? Al bakalım işte oyuncağın.” gibi.
Çocuğunuz konuşurken size sorular sormasını sağlamaya çalışmalısınız. Açıklayıcı ve uzun cümleler kurmanız, elinizdeki nesneleri betimlemeniz, nesnelerin renklerini ve şekillerini anlatmanız bebeğinizin öğrenmesini kolaylaştıracak ve dil becerisini geliştirmede faydası olacaktır.
İlerleyen dönemlerde çocuğunuzun yaşıtları ile iletişim halinde olması çok önemlidir. Akranları ile oyun oynayan ve sürekli iletişim halinde olan çocuklar kendilerini ve dil becerilerini daha kolay geliştirecektir.
Diğer tüm anne, bebek ve çocuk ihtiyaçlarınızı karşılamak için Welcome Baby web sitemizi ve mağazalarımızı ziyaret edin.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.Geç konuşma, çocukların beklenen gelişim düzeyinin altında konuşma sergilemesi durumundaki soruna denir.