Güvenli Bağlanma
Bebeklerin dünyaya geldikleri ilk günden beri en çok ihtiyaçları olan şey güven duygusu olacaktır. Güven duygusu insanların birbirleri ile bağını etkileyen, kuşku duymadan inanma durumudur. İnsanlar güven sayesinde sosyal ilişkilerini, iletişimlerini sürdürür. Bu nedenle güven insanların hayatını doğumdan itibaren büyük ölçüde etkileyen bir duygudur.
Bağlanma ve güven duygusunun doğumdan itibaren başladığından bahsetmiştik. Ebeveyn ve bebek arasında da büyük bir güven ve bağlanma söz konusudur. Ünlü Psikolog John Bowlby bu konu hakkında teorileri ile öne çıkmaktadır. Bowlby’e göre herkesin bildiği bağlanma başka insanlar ile aramızda kurduğumuz duygusal bağdır. Bağlanma teorisi ise insanın insana ilk bakım verenle kurduğu bağdan itibaren tüm sosyal ilişkilere odaklanır.
John Bowlby’e göre bağlanma “insanlar arasında devamlılık gösteren psikolojik bir bağlılıktır.”
Güvenli Bağlanma Neden Önemlidir?
Güvenli bağlanma bebeklere doğumdan itibaren temel bakım veren ile bebek arasında kurulan kişi arasındaki duygusal, güvene dayalı bağ olarak bilinmektedir. Genellikle 0-3 yaş aralığında kurulan bu bağ bebeğin bütün yaşamına etki edeceği için önemi çok büyüktür. Güvenli bağlanma bireyin sosyal ilişkilerine, kariyerine etkisi büyük olacaktır. Aynı zamanda güvenli bağlanma yaşayan bir bireyde özgüven, özsaygı ve öz şefkat de çok yüksek olacaktır.
Güvenli bağlanmanın bilincinde olan kişi başarısızlığı ve başarıyı aynı oranda hayatına dahil ederek bu gibi durumların farkında olur. Güvenli bağlanmaya sahip bireyde öfke, sinir, stres kontrolü de yüksek olduğu için psikolojik durumları aşması da daha mümkün olacaktır.
Güvenli bağlanma bebek bakımıyla ilk günden beri ilgilenen, temel bakımı hakkında bebeğe destek olan (çoğunlukla anne ile bebek arasında olur) bir bağlanma durumudur. Tabii ki bu bakımların karşılanma süresi, sıklığı da güvenli bağlanmayı büyük ölçüde etkileyen bir durumdur. Sevgi ve sadakat bebeklerin ne kadar ihtiyacı olan bir duygu ise temel bakım da bir o kadar önemlidir. Temel bakımın sürekli bir birey tarafından karşılanması sonucunda iki kişi arasında güvenli bağ oluşur. Besleme, alt değiştirme, sarılma, göz teması gibi durumların bebeğe karşı düzene girmesi ile anne ve bebek arasında ortak bir dil ve güvenli bağ oluşur.
Aynı zamanda anne ve bebek arasında güvenli bağlanma evreleri de bulunmaktadır. Bu evreler ile bağlanma durumları değişiklik göstererek artacaktır.
0-2 ay Güvenli Bağlanma Bebeklerde doğaları gereği meme arama, emme, yutma, yakalama, anneye yönelme, beslenme saatlerini hissetme ile oluşan davranışları bulunur. Bu durum da “bağlanma öncülleri”dir.
2-6 ay Güvenli Bağlanma: Bu evre ile bebekler bakıcısı olan kişiye daha çok yönelmeye başlayacaktır. Sosyal olaylara karşı tepkileri değişir, Kendisine bakan kişiye gülümseye başlar, uzun süreli göz teması kurmaya ve sesler çıkartmaya başlar. Bu dönem “bağlanmanın oluşma aşaması”dır. Bu dönem ile bebekler ebeveynlerini seçer tanır fakat bağlanma figürünü daha seçemez.
7.ay Güvenli Bağlanma Bu dönem ile birlikte bebekler bağ kuracakları kişiyi seçmiş olurlar. Yabancı kaygısının başladığı bu dönemdir. 24.aylarda bağlanma duygusu netleşir. Artık bebek tüm ilgisini ilgisini temel ihtiyaçlarını karşılayan kişiye yöneltebilir. Tüm bakım ihtiyaçlarını sürekli ve düzenli olarak karşılayan kişiye “birincil bakım veren” denir. Bebek ve birincil bakım veren arasındaki olan ilişki, doğal olarak bebeğin diğer insanlarla olan ilişkisinden farklı olacaktır.
Bağlanma tamamen bakım ile olan bir olay değildir. Bebek ile ilgilenen kişi, düzenli bir şekilde temel ihtiyaçlarını karşılıyorsa, bebek ile göz teması kurabiliyorsa, bebeğin tepkilerinin farkında olup karşılık veriyorsa, fiziksel olarak, duygusal olarak bebeğe yetebiliyorsa bu bağlanma daha sağlıklı bir hale gelir.
Güvenli Bağlanma Nasıl Sağlanır?
Bebeğinizle aranızda güvenli bir bağ sağlamak istiyorsanız bunun birçok yolu bulunmaktadır. En önemlisi bebeğin temel ihtiyaçlarını karşılamak olacaktır.
Bebeğinize karşı kurduğunuz yüz ifadesi bebeğinizin size hisleri konusunda çok önemli olacaktır. Söylediğiniz şeyler güzel olsa bile sert bir yüz ifadesi kullanırsanız güven duygusunu sarsmış olursunuz. Bebeğinize karşı yumuşak bir yüz ifadesi içerisinde olmanız, bebeğinize gülümsemeniz bebeğinizle bağınızı güçlendirecektir.
Bebeğinize karşı kullandığınız cümleler ve yüz ifadesi kadar ses tonu da bir o kadar önemlidir. Bebeğinize karşı anlayışlı, sakin ve yumuşak bir ses tonu kullanmanız bebeğinizin size güvenmesini sağlayacaktır.
Temas, dokunma insanlar arasındaki bağı büyük ölçüde güçlendirir. Bebeğinize dokunmanız, sarılmanız, taşımanız da buna bağlı olarak bağınızı güçlendirecektir.
Güvenli bağlanmayı sağlayacak bir diğer yol da oyunlar olacaktır. Oyun oynamak bebeklerin ve çocukların en verimli geçirdiği zamanlardan olacağı için ebeveyn ile oyun oynamak da bebeklerin ebeveynleri ile bağlarını büyük ölçüde güçlendirecektir. Oyunlar ve oyuncaklar ile eğlenmek, farklı duygu durumlarına girmek, gülümsemek, göz teması kurmak bağın güçlenmesini etkileyen en önemli durumlardır.
Güvenli bağ ile büyüyen çocuk ileriki sosyal hayatında daha verimli olur, özgüvenli ve özsaygısı olur, sevmeyi, ilgiyi, sevilmeyi bilir. Bu durumda diğer tüm hayatını büyük ölçüde etkiler. Bebeğinizle güvenli bir bağ kurmak için vaktinizi bebeklerinize ayırmanız gerekmektedir. Oyunlar oynamak, gülümsek, sarılmak, bebeğinizin ihtiyaçlarını belirleyip karşılamak bebeğinizin size olan bağını daha güvenli hale getirecektir.
Bebeklerinizle birlikte yaşadığınız her heyecanınızı paylaştığımız gibi tüm anne bebek ve çocuk ihtiyaçlarınızda da Welcome Baby hep yanınızda.
Kaynaklar:
